Projekt COMBO-UC ma na celu potwierdzenie przydatności zaproponowanej podwójnej terapii biologicznej infliksymabem (IFX) i ustekinumabem (UST) u pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG).
Badanie kliniczne o akronimie COMBO-UC to pierwsze na świecie wieloośrodkowe badanie, którego celem będzie porównanie skuteczności i bezpieczeństwa podwójnej terapii biologicznej z wykorzystaniem IFX i UST w indukcji remisji ciężkiej lub umiarkowanej postaci WZJG w odniesieniu do standardowo stosowanej monoterapii IFX lub UST, z podtrzymaniem remisji do 52 tygodnia UST w monoterapii zgodnie z protokołem badania. Badanie COMBO-UC to trzyramienne, równoległe, randomizowane badanie typu head to head z jedną grupą eksperymentalną (IFX + UST) i dwiema porównawczymi (IFX lub UST). Grupy porównawcze stanowią standard terapii WZJG zgodny ze stosowanymi i refundowanymi formami leczenia w ramach programu lekowego B55. Ramię eksperymentalne jest innowacyjną, niestosowaną dotychczas na świecie kombinacją terapii biologicznych o potencjalnie dużej skuteczności. Wykorzystanie terapii podwójnej tylko w indukcji remisji, z podtrzymaniem uzyskanego efektu monoterapią UST, wydaje się optymalnym rozwiązaniem z puntu widzenia zarówno skuteczności, jak i bezpieczeństwa planowanego leczenia.
Rekrutacja pacjentów będzie odbywać się w 8 województwach, w wyspecjalizowanych ośrodkach gastroenterologicznych. Populację docelową badania klinicznego stanowić będą dorośli pacjenci z umiarkowaną lub ciężką postacią WZJG (ocenianą w pełnej skali Mayo od 7 do 12 punktów) w wieku między 18 a 65 rokiem życia, z nieskutecznością lub nietolerancją dotychczasowego leczenia. Do badania włączani będą zarówno pacjenci tzw. „bionaiwni”, którzy nie byli wcześniej leczeni jakimkolwiek lekiem biologicznym, jak i chorzy, którzy przebyli w przeszłości terapię biologiczną innymi lekami, poza IFX i UST. Całkowity czas realizacji projektu zaplanowany jest na 60 miesięcy. Czas trwania leczenia chorych zakwalifikowanych do badania to 52 tygodnie, poprzedzone 4 tygodniami okresu kwalifikacji do badania.
Potwierdzenie przydatności zaproponowanej łączonej terapii może stanowić przełom w definiowaniu algorytmów leczniczych we WZJG. Może także zainicjować podjęcie podobnych inicjatyw badawczych w tym obszarze na całym świecie i zmienić zasady postępowania leczniczego w NZJ. Ponadto uzyskane dane kliniczne oraz laboratoryjne pozwolą w przyszłości na indywidualizację terapii pacjentów z WZJG. W trakcie badania planowana jest analiza stężenia leków w surowicy pacjentów, ocena obecności przeciwciał przeciwko IFX lub UST, a także ocena panelu profilu 96 cytokin odgrywających rolę w procesach zapalnych w organizmie. Zebrane dane pozwolą na lepsze zrozumienie skomplikowanej etiopatogenezy WZJG, dokładniejsze poznanie mechanizmu działania stosowanych leków biologicznych, a przez to na wpływ na naturalny, często niekorzystny przebieg choroby. Zastosowanie podwójnej terapii biologicznej jest nową opcją terapeutyczną, dającą potencjalnie możliwość uzyskania remisji klinicznej i endoskopowej u wyższego odsetka chorych na WZJG, co z punktu widzenia ekonomicznego jest korzystne również z uwagi na ograniczenie eskalacji zarówno pośrednich, jak i bezpośrednich kosztów dalszego leczenia, w tym koniecznych interwencji chirurgicznych. Do spodziewanych efektów wprowadzenia terapii łączonej do leczenia WZJG zarówno pod względem klinicznym i ekonomicznym należą zmniejszenie liczby hospitalizacji, liczby interwencji chirurgicznych, zmniejszenie dawek stosowanych kortykosteroidów, a także poprawa jakości życia pacjentów. Realizacja projektu pozwoli nie tylko zaoferować pacjentom z WZJG zupełnie nową, być może rewolucyjną opcję leczenia. Da także podwaliny do rozpoczęcia dyskusji nad redefinicją filozofii terapii NZJ, której ostatecznym efektem ma być radykalna zmiana rokowania w tej grupie pacjentów.